Rybitwa białoskrzydła
(Chlidonias leucopterus)
Rys. M.K.Skakuj
Występowanie w Polsce
W Polsce nielicznie gnieździ się na wschodzie kraju (głównie na Bagnach Biebrzańskich, gdzie lokalne zmiany populacji mają znaczny wpływ na krajową liczebność tego ptaka) oraz na terenie Parku Narodowego Ujście Warty. Ich liczebność w zależności od danego roku może być bardzo różna, czasem dochodzi do masowych pojawów. Przeloty krajowej populacji w maju i sierpniu-wrześniu.
Cechy gatunku
Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. W szacie godowej ciało czarne poza podogoniem i ogonem, które są białe, pokrywy skrzydłowe, kuper i ogon białe, lotki popielate (pokrywy podskrzydłowe są czarne). Dziób i nogi czerwone. W szacie spoczynkowej ciało bieleje. Na głowie ciemna czapeczka, czoło białe. Nogi czerwone, dziób czarny, grzbiet i pokrywy skrzydłowe stają się popielate. Gdy leci widać na skrzydłach czarne lotki. Jej upierzenie jest bardziej kontrastowe, ogon jest lekko wcięty i prawie prosty. Rybitwa białoskrzydła jest większa od szpaka. Mimo, że jest płochliwa to nie ukrywa się i można ją znaleźć na odsłoniętych miejscach nad wodą. Podobnie jak inne rybitwy mało chodzi, a większą część czasu spędza w powietrzu. W czasie przelotów zbiera się w grupy liczące paręnaście osobników, wyjątkowo stada mogą dochodzić do setek.
Średnie rozmiary i masa
długość ciała: 20–24 cm
rozpiętość skrzydeł: 50–56 cm
masa: 60–70 g
Głos
Słychać jej gadatliwe, miękkie "krek" oraz typowe skrzeczenie "czr-re".
Biotop
Gniazduje na bagnach otoczonych łąkami, z oczkami otwartej wody oraz kępami wysokiej trawy,
w płytkich strefach przybrzeżnych, na mokradłach, zabagnionych dolinach rzecznych, zbiorniki zaporowe porośnięte szuwarami i zalewanych łąkach.
Gniazdo
Na znajdujących się ponad lustrem wody kępach roślin, może tworzyć kolonie liczące do 100 osobników. Gniazdo może się unosić na kożuchu z roślin lub na roślinnych kępach i tworzyć płaski kopiec. Pary są monogamiczne.
Jaja
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w kwietniu-sierpniu (w Polsce w maju) 2-3 jaja.
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są od zniesienia pierwszego jaja przez okres 14-22 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta opuszczają gniazdo jedynie w przypadku niebezpieczeństwa. Zdolność do lotu zdobywają w wieku 3-4 tygodni.
Pożywienie
Głównie owady i ich larwy, które może łapać w locie, oraz inne bezkręgowce jak pajęczaki, mięczaki, pierścienice, ale też żaby, kijanki i małe ryby do 5 cm. Gdy poluje trzepie skrzydłami podobnie jak jaskółka lecąc nisko nad zbiornikiem lub łąką (2-3 m wysokości). Zawisa w locie i rzuca się na ofiarę, lecz raczej bez nurkowania. Żeruje często z rybitwami czarnymi. Zbiera owady znad powierzchni wody lub lądu.
Ochrona
Gatunek chroniony. W Polskiej Czerwonej Księdze uznany za gatunek bliski zagrożenia.